ضميمه جزوه دوم
طرح مقدماتى جزوات
اسطوره بورژوازى ملى و مترقى ١ تا ٥
طرح مقدماتى زير از سير جزوات "اسطوره بورژوازى ملى و مترقى" در اواخر تابستان سال گذشته در درون گروه
منتشر شد و ما اينک با برخى جرح و تعديل‌ها آن را در اختيار ساير رفقا ميگذاريم:
جزوه اول:
نگاهى کلى به شيوه صحيح طرح مساله وابستگى \ اهميت سياسى اين مساله از نقطه نظر تدوين مشى مستقل کارگرى در انقلاب
دموکراتيک حاضر \ خلاصه‌اى از تعابير و انحرافات رايج و چهارچوب کلى اين انحرافات: درک غير مارکسيستى- لنينيستى از
سرمايه، سرمايه‌دارى و امپرياليسم \ مقوله بورژوازى "ملى" به مثابه محل تلاقى مشخص اين انحرافات، (چاپ شده
است)
جزوه دوم:
سرمايه و سرمايه‌دارى از نقطه نظر مارکسيسم \ هدف اين بخش (و بخش بعد) عمدتاً ابزارسازى تئوريک و يادآورى دستاوردهاى
انکارناپذير مارکسيسم، بمنظور تحليل شرايط کنکرت ايران است \ چهارچوپ کلى انحرافات بينشهاى رايج بطور دقيق‌تر مورد
بررسى قرار ميگيرد و عمدتاً اين مساله مورد تأکيد خواهد بود که چگونه بينشهاى عموم خلقى حاکم بر جنبش کمونيستى، در
تبيين مساله وابستگى و مبارزه طبقات اصلى جامعه، مقولات و مفاهيم تئوريک خود را جدا از مارکسيسم و در بيگانگى کامل از
آن مهيا کرده است،
الف: "سرمايه به مثابه وحدت پروسه کار و پروسه توليد
ارزش اضافه"\ جوهر و نمود سرمايه در عرصه توليد و گردش \ مقولات پايه‌اى که ميبايد مصالح شناخت ما را از جوهر
سرمايه فراهم کند \ تقابل کارمزدى و سرمايه \ تجزيه سرمايه به سرمايه ثابت و متغير \ توليد ارزش اضافه و توليد کالا\
ارزش اضافه، نرخ استثمار، نرخ سود، ترکيب ارگانيک و ... \ دو فرمول سرمايه: فرمول عام پول--کالا--پول و فرمول سرمايه به
مثابه رابطه توليد ارزش اضافه: سرمايه ثابت + سرمايه متغير+ ارزش اضافه = کل ارزش کالاهاى توليد شده \ نقطه عزيمت
هواداران بورژوازى ملى و نقطه عزيمت ما.
ب: پيش‌شرطهاى تاريخى و شرايط معاصر توليد سرمايه دارى
١) پيش‌شرطهاى تاريخى: جدايى توليد کنندگان مستقيم (عامل ذهنى توليد) از وسائل توليد (عامل عينى) \ کالا شدن نيروى
کار \ توليد کالائى و توليد سرمايه‌دارى \ تفکيک تاريخى و تفکيک تحليلى اين دو شيوه توليد \ سرمايه‌دارى بمثابه توليد
کالائى تعميم يافته \ مقطع معين استقرار نظام سرمايه‌دارى \ مساله سلب مالکيت و عروج تاريخى تضاد کار و سرمايه از دل
نظام فئودالى \ نظرى انتقادى به فقدان شناخت اهميت اين مقوله \ نظرى به الگوسازى هواداران تز نيمه فئودال- نيمه
مستعمره \ چگونه مارکس ابزار دقيقى براى شناخت شيوه توليدى حاکم سرمايه دارى برجامعه بدست ما ميدهد. (جزوه حاضر)
٢) شرايط معاصر توليد سرمايه‌دارى (خطوط کلى و مقولات پايه‌اى): حاکميت "رابطه سرمايه" بر توليد اجتماعى \
قانونمندى مستقل حرکت سرمايه (قوانين عمومى حرکت و انباشت سرمايه) \ تضاد کار و سرمايه و توليد ارزش اضافه \
شرايط توليد و بازتوليد کل سرمايه اجتماعى \ انباشت، افزايش ترکيب ارگانيک، ارتش ذخيره کار، تشديد نرخ استثمار،
گرايش نزولى نرخ سود \
پ: شرايط معاصر توليد سرمايه‌دارى (بسط مقولات):
١) : سرمايه بطور کلى \ نقطه حرکت مارکس در تحليل سرمايه‌دارى \
شيوه حرکت مارکس از مقولات عام به خاص \
٢) : کل سرمايه اجتماعى بمثابه يک انتزاع عينى و واقعى و بازتاب اجتماعى-
مادى مقوله سرمايه بطور کلى \ کل سرمايه اجتماعى به مثابه رابطه کار و سرمايه در کل اقتصاد
ت : کل سرمايه اجتماعى و اقشار
مختلف سرمايه: رابطه اقشار مختلف سرمايه با کل سرمايه اجتماعى \ کل سرمايه اجتماعى به
مثابه وحدت اقشار مختلف سرمايه \ کارکرد اقشار مختلف سرمايه به مثابه محمل عينى حاکميت کل سرمايه اجتماعى بر توليد \
قشربندى‌هاى بنيادى کل سرمايه اجتماعى: سرمايه بخش وسايل توليد و بخش وسايل مصرف (ضرورى و تجملى) \ مسأله تحقق
و بازار \ سرمايه مولد و سرمايه غير مولد \ سرمايه هاى تجارى، ربائى، صنعتى (ارزش اضافه: سود صنعتى، سود تجارتى، بهره
و اجاره) \ قوانين حاکم بر روابط اين اقشار سرمايه \ تفکيک سرمايه در سطح نمود سرمايه: مالکيت سرمايه پولى، سرمايه
کالائى، عرصه‌هاى مختلف توليد، سطح تکنولوژى، اندازه سرمايه \ تقسيم سرمايه بر حسب ترکيب ارگانيک و درجه تمرکز \
تقسيم سرمايه بر حسب مدت واگرد \ تقسيم بر حسب تابعيت ملى \ نظرى به تقسيم بندى بورژوازى در تعابير رايج \ آيا
نقطه عزيمت اين تعابير جوهر سرمايه و کل سرمايه
اجتماعى است؟ و يا اينکه از نمود سرمايه و اشکال حقوقى و فنى آن حرکت ميکنند \ نقطه عزيمت صحيح کدامست؟
ث : کل سرمايه اجتماعى و مساله
رقابت: رقابت يا تضاد؟ \ رقابت اقشار متفاوت سرمايه (تقابل بيرونى اجزاء کل سرمايه
اجتماعى با يکديگر) به مثابه مکانيسم عينيت يافتن قوانين درونى حرکت کل سرمايه اجتماعى \ قانونمندى واحد و تجليات
کنکرت متفاوت ناشى از اين قانونمندى (آنارشى توليد و قانونمندى سرمايه‌دارى) \ رقابت به مثابه محمل مادى و شرط ضرورى
عينيت يافتن قوانين درونى حرکت کل سرمايه اجتماعى \ درک مکانيکى بينشهاى رايج از مقوله رقابت و درک ديالکتيکى
مارکس از آن \ رقابت و "تضاد"ِ اقشار متفاوت سرمايه پايه مادى حفظ انسجام و وحدت درونى کل سرمايه
اجتماعى و ضامن تثبيت قانونمندى حرکت آن بر توليد اجتماعى است.
ج : طبقات به مثابه بازتاب انسانى
روابط اقتصادى: بورژوازى و کل سرمايه اجتماعى \ قانونمندى حرکت کل سرمايه اجتماعى
حرکت کل طبقه سرمايه‌دار را مشروط و معين ميکند \ اقشار مختلف بورژوازى و اقشار مختلف سرمايه \ محدوديت ذهنيت
سرمايه‌دار - و علم اقتصاد بورژوائى - به عرصه رقابت \ ذهنيت سرمايه‌دار- و علم اقتصاد بورژوائى - به عرصه رقابت \
ذهنيت سرمايه‌دار و عينيت قانونمندى حرکت سرمايه \ مبارزه طبقاتى و تضاد کار و سرمايه از يکسو و سياست‌گرى
بورژوائى و قوانين عرصه رقابت از سوى ديگر \ بينش عموم خلقى بيانگر حاکميت ذهنيت بورژوائى بر جنبش کمونيستى
است - "رقابت" نقطه عزيمت تحليلهاى اقتصادى عموم خلقى از پايه‌هاى مادى حرکت بورژوازى است.
چ: حکومت به مثابه ارگان وحدت منافع
کل طبقه سرمايه‌دار در مقابل کل طبقه کارگر: نقدى بر نظرات و برداشتهاى غير مارکسيستى
از حکومت \ خصلت حکومت (مثلا ديکتاتورى عريان و يا دموکراسى بورژوائى) در رابطه با مبارزه طبقاتى، و نه رقابت درون
بورژوائى، تعيين ميشود.
ح: نکاتى در باره اتوپى "بورژوازى
ملى، مستقل و دموکرات": در پرتو مباحث فوق \ جمعبندى نقطه ضعف‌هاى تئوريک
هواداران بورژوازى ملى \ جمعبندى ابزار تئوريکى که مارکس فراهم کرده است.
جزوه سوم
امپرياليسم از ديدگاه لنين: مشخصه‌هاى اساسى عصر امپرياليسم \ تئورى ماوراء تاريخى "چپاول" در مقابل تئورى
امپرياليسم لنين \ صدور سرمايه و رشد سرمايه‌دارى در کشور تحت سلطه \ صدور کالا و صدور سرمايه \ امپرياليسم و تقسيم
جهان \ امپرياليسم به مثابه حرکت عملى سرمايه در جهت خنثى کردن گرايش نزولى نرخ سود \ رابطه "امپرياليسم"
لنين با "کاپيتال" مارکس، شرايط امپرياليستى توليد و بازتوليد سرمايه \ تعريف دقيق سرمايه‌دارى وابسته به
مثابه "سرمايه‌دارى در کشور تحت سلطه امپرياليسم" \ بازار داخلى در کشور تحت سلطه و مسأله تقسيم کار \
کشور تحت سلطه به مثابه حوزه توليد فوق سود.
امپرياليسم و مبارزه طبقاتى \ جلوه‌هاى مختلف تضاد کار و سرمايه در کشورهاى متروپل و تحت سلطه از نظر اقتصادى و
سياسى \ امپرياليسم و ديکتاتورى \ امپرياليسم و انقلاب دموکراتيک \ امپرياليسم و انشعاب در سوسياليسم \ رويزيونيسم،
رفرميسم و ليبراليسم در کشور تحت سلطه \ نقدى بر بينشهاى مکانيکى از امپرياليسم \ نگاهى به نکات دو جزوه قبل در
رابطه با مباحثات اين جزوه \ جمعبندى ابزار تئوريک ، توضيحاتى در مورد عملکرد مشخص سرمايه انحصارى در شرايط
مشخص هر کشور.
جزوه چهارم
نظرى به پروسه تحقق پيش‌شرطهاى تاريخى سرمايه‌دارى در ايران: مساله سلب مالکيت و فرجام
آن در ايران \ تحليل صحيح از ماهيت و عملکرد اصلاحات ارضى دهه ٤٠ در ايران و نقد نقطه نظرهاى التقاطى و رمانتيک
رايج \ اهميت اصلاحات ارضى در استقرار حاکميت "رابطه سرمايه" بر توليد اجتماعى در ايران \ ويژگى اين
پروسه در ايران وتفاوت آن با حالت کلاسيک \ مساله فقدان يک انقلاب کشاورزى و آزاد شدن عوامل سرمايه متغير در روستا \
علل رکود کشاورزى \ خصلت امپرياليستى پروسه سلب مالکيت در ايران و عدم نياز سرمايه انحصارى به رشد بخش کشاورزى
در کشور \ رکود کشاورزى به مثابه نتيجه تبعى سلب مالکيت و ايجاد پرولتر شهرى \ کل سرمايه اجتماعى و بخش کشاورزى \
سلب مالکيت به مثابه مقطع تاريخى معين حاکميت سرمايه بر توليد اجتماعى در کشور و پايان خصلت "ملى"
بخشى از بورژوازى در ايران \ رديه‌اى بر سياست خودکفايى کشاورزى که جنبش کمونيستى ما سرخود در برنامه اقتصادى
"بورژوازى ملى" گنجانيده است \ سلب مالکيت و مساله ارضى از ديدگاه رشد سرمايه‌دارى در کشور \ سلب مالکيت
و مساله دهقانى \ ضرورت تفکيک مساله ارضى از ديدگاه دهقانان (مساله دهقانى) و مساله ارضى از ديدگاه رشد سرمايه‌دارى \
مکان مساله ارضى در انقلاب ما \مطالبات دهقانى در برنامه کمونيستها \ جمعبندى چگونگى برخورد لنينى به مساله ارضى در
ايران \ انطباق شيوه تحليل و تفاوت
شرايط مشخص. (گوشه‌هائى از مباحث فوق هم اکنون در کتاب "کمونيستها و جنبش
دهقانى پس از حل امپرياليستى مساله ارضى" اسفند ٥٨، منتشر شده است)
جزوه پنجم
شرايط معاصر توليد و باز توليد کل سرمايه اجتماعى در ايران:
قانونمندى حرکت سرمايه‌دارى عصر امپرياليسم و عملکرد آن در کشور تحت سلطه:
الف - توليد و بازتوليد شرايط امپرياليستى
استثمار و توليد \ توليد و بازتوليد سرمايه ثابت و متغير \ مساله بازار داخلى و تقسيم کار جهانى \ شرايط ابقاء و تشديد
نرخ استثمار و تثبيت نرخ سود از نظر اقتصادى و سياسى \ مساله توليد ارزش اضافه نسبى \ اعتبار و نقش سيستم بانکى \
نقش سياسى و اقتصادى حکومت در سرمايه‌دارى ايران \ مساله زير ساخت کل سرمايه اجتماعى و هزينه‌هاى اقشار مختلف
سرمايه \ مکان اقتصادى صنعت نفت \ پايه‌هاى اقتصادى ديکتاتورى در ايران.
ب- کل سرمايه اجتماعى و اقشار مختلف سرمايه \ تقسيمات مشخص بورژوازى ايران از نظر تاريخى و از نظر تحليلى \
مساله رقابت و اسطوره بورژوازى ملى، مترقى و دموکراتيک \ پايه‌هاى ليبراليسم بورژوائى قبل و بعد از اصلاحات ارضى \
رقابت و ليبراليسم، تضاد کار و سرمايه و دمکراتيسم.
پ- نقدى بر مواضع التقاطى برخى نيروهاى کمونيستى در رابطه با مباحث فوق. ت- زمينه‌هاى اقتصادى انقلاب حاضر \
نيروهاى محرکه انقلاب \ انقلاب و ضد انقلاب \ محتواى اقتصادى پيروزى انقلاب \ مساله برنامه حداقل.
ث - برخورد با نظريات بورژوائى "سه جهان" و "راه رشد غير سرمايه‌دارى".
منابع تئوريک جزوه هاى اول تا سوم:
١- سرمايه (هرسه جلد) مارکس بعلاوه "نتايج پروسه بلافصل توليد" ضميمه جلد اول پنگوئن
٢- گروندريس
٣- فرماسيون‌هاى اقتصادى ماقبل سرمايه دارى، مارکس
٤- بخش‌هايى از تئورى‌هاى ارزش اضافه مارکس، بخصوص "کار مولد غير مولد"
٥- ايدئولوژى آلمانى (بخش‌هاى مربوط به حکومت، طبقات و مبارزه طبقاتى)
٦- توسعه سرمايه‌دارى در روسيه، لنين
٧- در خصلت نمائى رمانتيسم اقتصادى، لنين
٨ - امپرياليسم به مثابه بالاترين مرحله سرمايه دارى، لنين
٩ - امپرياليسم و انشعاب در سوسياليسم، لنين
١٠- اکونوميسم امپرياليستى و کاريکاتور مارکسيسم، لنين
١١- شرح جلسات کنگره دوم کمينترن (بين‌الملل سوم) در مورد مساله ملى و مستعمراتى)
hekmat.public-archive.net #0112fa
|